قالی بافی یکی از هنرهای اصیل ایرانیست و در خارج از مرز های ایران ، ایران را بنام قالی اش بیشتر می شناسند و هر جا صحبت از فرش نفیس می شود قالی ایران ذهن هر فردی را به خود مشغول می کند ، این هنر دارای قدمت چن هزار ساله می باشد و در گذشته یکی از مهم ترین صنعت کشور را تشکیل می داده است .
تاریخ قالی و قالی بافی در روستای فامرین از بدو پیدایشش آ غاز گریده است ، در تاریخ معاصر فامرین یک از قطب های قالی بافی در منطقه بوده است و بعد از شهر میلاجرد در زمینه قالی بافی و کیفیت آن رتبه دوم را به خود اختصاص می داده ولی در حال حاضر عده ای کمی در روستای فامرین مشغول به این صنعت هستند.
به طور قطع بیش از 90 درصد زنان فامرین در چند دهه گذشته تا حدود دهه 70 همگی حداقل چندین قالی را به تنهایی و یا با مشارکت خانواده بافته است و در آن زمان بودند خانواده هایی که در طول سال چند تخته فرش شاید حدود 10 تخته قالی می بافتند و در کنار کار کشاورزی یکی از اصلی ترین محل امرار معاش خانواده فامرینی ها می بود .
زنان فامرین از هوش و ذکاوت زیادی برخوردار بودند علی رغم اینکه در دوران پادشاهی ایران فقر و بیسوادی در کشور موج می زد زنان فامرین بدون داشتن سواد خواندن و نوشتن در هنر نقشه خوانی که مربوط به نقشه های قالی می باشد مهارت فوق العاده ای داشتند به گونه ای که یکی از بزرگترین اساتید طراحی و نقاشی کشور که از مفاخر کشور و منطقه و روستای فامرین است که در مزرعه شخصی خانوادگی خود در یک کیلو متری فامرین بنام آقچه کهریز به دنیا آمد بود بو آن شخص کسی نبود جزء استاد عیسی بهادری که آوازه اش تا آن سوی مرزها و آثارش در موزهای مشهور دنیا همانند لوور فرانسه ، موزه نیویورک ، موزه ملی لندن و... وجود دارد ، یکی از شاهکارهای هنری اش یعنی طراحی تابلو فرش معروفش به نام « بشریت » را برای بافتن به دستان هنرمند زنان روستای فامرین سپرد که این تابلو فرش هم اکنون در موزه ملی ایران در تهران در معرض دید هزاران علاقمند قرار دارد .
عکس زیر شاهکار استاد بهادریست که در ایران ودنیا به نام « بشریت » می باشد به دست هنرمند زنان فامرین بافته شده با ابریشم خالص می باشد که افتخار هم طراحی و هم بافت آن برای فرزندان این خاک می باشد .
در باره استاد بهادری در بزرگترین دانشنامه جهان اینگونه آمده است :
عیسی بهادری (متولد ۱۲۸۴ اراک مزرعه آقچه کهریز یک کلیو متری روستای فامرین از توابع شهر میلاجرد ، درگذشته ۱۳۶۵ پاریس)[۱] وی نقاش، طراح فرش و از برجسته ترین طراحان هنری و احیاگران هنرهای سنتی ایران است. بهادری نزدیک به سی سال سرپرست هنرستان هنرهای زیبا اصفهان بوده که در این مدت شاگردان بسیاری را پرورش داده است. [۲] آثار ماندگاری از وی در موزه های مختلف داخلی و خارجی باقی مانده است. بهادری در سال ۱۳۶۵ در پاریس از دنیا رفت.
در پست دیگری ان شاالله جهت آشنایی با استاد بهادری به زندگی ایشان و آثار به جا مانده از آن استاد خواهم پرداخت .
اما در روستای فامرین به دلیل اینکه همواره مهد فرهنگ و تمدن و هنر بوده هنوز هم اساتیدی از خود روستای فامرین در طراحی نقشه های نفیس قالی وجود دارد که از آن جمله می توان به آقای یوسف فامرینی فزرند ابراهیم اشاره کرد .
استاد یوسف فامرینی در سال 1350 در روستای فامرین متولد گشت و پس از پایان تحصیلات راهنمایی به جهت علاقه ای که به طراحی نقشه های جدید و اسلیمی داشت بعد از مدتی به شهر قم رفت و هم زمان با طراحی نقشه های قالی و تابلو فرش های نفیس که اکثر آنها به کشورهای اروپایی و آمریکایی صادر می شود در صنعت صادرات فرش های نفیس بخصوص در کشور آلمان پرداخت امیدوار هستم استاد هر کجا هست موفق و در سلامت کامل باشد ، استادی که در آن سوی مرزها شهره است اما متاسفانه به دلیل عدم اطلاع رسانی در منطقه زادگاه خودش غریب و ناشناس واقع گردیده است و این نوشته شاید جرقه ای باشد تا فامرین دوستان و هنر دوستان با نام وآثار استاد یوسف فامرینی بیشتر آشنا شوند .
نوع قالی بافی در روستای فامرین به دو صورت بوده یکی بافت قالی با الیاف معمولی که اکثرا در فامرین این نوع قالی ها بافته می شده که بیشر قالی های راه پله ای با نقشه های ماهی ، باغ هزار رنگ ، و اسلیمی و... بافته می شد .ویکی دیگر بافت قالیچه و یا تابلو فرش های بوده که با الیاف ابریشم بافته می شود که یکی از سخت ترین و زمان بر ترین قالی بافی ها حساب می شود و نسبت به قالی های معمولی از ظرافت و پیچیدگی خاصی برخوردار است که باید گفت در این زمینه نیز زنان فامرین سرآمد تابلو فرش بافان منطقه بودند و هنوز نیز هستند و این هنر آنها مایه مباهات همه انسانها و فامرین دوستان می باشد .
عکس زیر مربوط به قالی بافی با دستان هنرمند زنان فامرین می باشد که از هم اینجا خسته نباشید عرض می کنم.
یکی دیگر از صنعت های مرتبط با قالی بافی ، صنعت ساخت دار قالی بافی بوده که خود از سختی ها و ظرافت های خاصی برخوردار می باشد که در روستای فامرین همواره در سده های مختلف مردانی هنرمند در این صنعت که با نجاری نیز عجین است بوه اند که این کار سخت را انجام می دادند از افراد معاصر که چند روز پیش از نوشتن این پست دار فانی را وداع گفت که خدایش رحمتش کند ، که می توان نامش برد مرحوم حاج ایزد عزیزی می باشد که در ساخت دار قالی هم در روستای فامرین و هم منطقه از شهرت خاصی برخوردار بود .
در گذشته علاوه بر بافت قالی و ساخت دار قالی ، رنگ رزی الیاف قالی که در گویش محلی فامرین به « خامه » مشهور است در خانه های پر از مهر و صفا و سخت کوشی انجام می شد.
پرداختن به این همه هنر و افتخارات فامرین باعث مباهات ما فرزندان فامرین و فامرین دوستان است هرچند این چند سطر مطالب نمی از یمی می باشد و تقاضا دارم دوستان و فامرینی های عزیز اگر در این خصوص مطلبی دارند برای من ایمیل کند تا بلکه دین خود را به مادران و خواهران و پدارن خود که زحمت های فروانی برای این خاک کشیده اند را ادا کنیم .
مجید رسولی
هرگونه کپی برداری و رونوشت از مطالب این وبلاگ بدون ذکر منبع طبق جرائم رایانه ای جرم محسوب شده و حق پیگیری قانونی برای صاحب وبلاگ محفوظ می باشد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر